سیدصادق موسوی مدیرعامل انجمن سینمای جوانان ایران، در گفت وگو با سایت تحلیلی خبری فیلمروز درباره تحولات و اتفاقات مثبت انجمن در حوزههای آموزش، تولید و جشنوارهها نقطهنظرات خود را بیان کرد. مشروح این گفت وگو را در ادامه بخوانید:
فیلمروز: از نظر انجمن سینمای جوان و سیدصادق موسوی ، فیلم کوتاه چه تعریف مشخصی دارد؟
موسوی: من خودم یک تعریفی از فیلم کوتاه دارم و اون هم اینه که فیلم کوتاه فیلمی است که نمیشود نسخه بلندی ازش ساخت . یعنی امکان اینکه بتوان آن را از لحاظ زمانی تبدیل به یک فیلم بلند کرد وجود نداشته باشد.
فیلمروز: عدهای فیلم کوتاه را یک سکانس از یک فیلم بلند میدانند …
موسوی: به نظرم تعریف درستی از فیلم کوتاه نیست، فیلم کوتاه هویت مستقل خودش را دارد، ما معمولا به فیلمهای زیر ۳۰ دقیقه فیلم کوتاه میگوییم که به چهار دسته داستانی، مستند، تجربی و پویانمایی ( انیمیشن) تقسیم میشوند که همه این موارد را تا زمانی که زیر ۳۰ دقیقه باشند، انجمن سینمای جوان برای تولید و نمایش، به فیلمسازان خدمات ارائه میدهد و فیلمهای بالاتر از ۳۰ دقیقه را سازمانهای دیگر مانند مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی یا فارابی خدمات میدهند .
اما به هر ترتیب تفاوت فیلم کوتاه با بلند به نظرم در نوعی تجربه گرایی و جسارتی است که ممکن است در سینمای بلند بابت وابستگیاش به مسائل مالی و اقتصادی کمتر سراغ آن برویم. در فیلم کوتاه چون بحث گیشه مطرح نیست، راه برای خلاقیت، ابتکار و پرسش کردن باز میشود. برای همین است که فیلم کوتاه برای کسانی که به فضای آرتیستیک و فرهنگی سینما علاقه دارند، جذابیت بیشتری پیدا میکند و فیلمسازان مطرحی هم که از دل فیلم کوتاه به سینمای بلند راه یافتهاند، همچون شهرام مکری و مجید برزگر، در حال حاضر فیلمهای فرهنگی تولید میکنند.
در حال حاضر پروسه تولید فیلم در انجمن سینمای جوان به چه صورت است؟
انجمن هفتاد دفتر نمایندگی در سراسر کشور دارد که فیلمسازها در صورت تمایل باید طرح و فیلمنامه خود را به یکی از این مراکز ارائه داده و بعد از تصویب برای حمایت مالی تقاضا دهند. ما سه دسته فیلم تولیدی در انجمن داریم؛ یک دسته فیلمهای هنرجویی هستند که علاقهمندان با گذراندن دوره ۹ماهه آموزش فیلمسازی بابت پایاننامه خود باید یک فیلم ارائه دهند که ما به آنها فیلمهای هنرجویی میگوییم و انتظارات فراوانی هم در حوزه زیباییشناسی از آنها نداریم و طبق قاعده از حمایت مالی چندانی هم برخوردار نمیشوند و بیشتر در حوزه تجهیزات و ارائه مجوزهای لازم همکاری صورت میگیرد .
اما دسته دوم فیلمهای نیمهحرفهای هستند که دردفاتر سراسر کشور بعد از تصویب فیلمنامه به آنها خدمات و کمکهای مالی داده میشود و دسته سوم که ما به آنها فیلمهای حرفهای میگوییم، تنها در دفتر تهران امکان تصویب و تولید پیدا میکنند.
این فیلمهای حرفهای چه ویژگی باید داشته باشند تا از حمایت شما برخوردار شوند؟
اولا فیلمسازی که به ما مراجعه میکند باید سابقه داشته باشد یعنی ما حتما باید کارهای قبلی این فیلمساز را دیده باشیم .ثانیاً کلیه عوامل تولید فیلم مورد نظر باید حرفهای باشند و در وجه بعدی، قصه و جذابیتهای آن است که ما را مجاب به حمایت از آن فیلمساز خواهد کرد .
آیا انجمن بر روی تولید گونه خاصی از فیلمها توجه و تمرکز دارد؟
ما در حال حاضر بیشتر در گونه داستانی فعالیت میکنیم.این قضیه مأموریت ما نیست، این خود فیلمسازان هستند که بیشتر علاقهمند به تولید فیلمهای داستانی هستند و در این یکی دو ساله توانستهاند در جشنوارههای مختلف جهانی بدرخشند و جوایز خوبی هم کسب کنند
به جشنوارهها اشاره کردید، فکر میکنید برگزاری این جشنوارهها چه تأثیری میتواند در رشد و بالندگی فیلم کوتاه داشته باشد؟
به نظرم برگزاری جشنواره برای فیلم کوتاه خیلی مهمتر و مؤثرتر از برگزاری جشنواره برای فیلم بلند است . برای اینکه فیلم بلند اگر به جشنواره هم راه پیدا نکند، میتواند در اکران عمومی با مخاطب ارتباط برقرار کند . فیلمهای ویدئویی هم که در شبکه نمایش خانگی توزیع میشوند هم به همین شکل است. اما تنها محل ظهور و بروز فیلم کوتاه جشنواره است و برگزاری جشنوارهها در این زمینه اهمیت زیادی پیدا میکند . سینمای جوان ایران سالانه، سه جشنواره منطقهای در ایران برگزار میکند و علاوه بر آن از جشنوارههای بومی منطقهای هم حمایتهای مادی و معنوی بهعمل میآورد، مانند جشنواره ژیار که اردیبهشتماه امسال در سنندج برگزار شد. اما مهمترین رویداد ما همان جشنواره فیلم تهران است که بزرگترین گردهمایی فیلم کوتاه در خاورمیانه محسوب میشود چراکه از بیش از ۱۱۷ کشور جهان تقاضای حضور دریافت میکند .
به نظر میرسد که امسال هم با پیگیریهای شما ، پاتوق فیلم کوتاه در تهران به راه افتاده است
برای ما نمایش و اکران فیلمهای کوتاه از برگزاری جشنواره هم مهمتر است .ما خیلی تمایل داریم که بتوانیم از طریق یکی از شبکههای vod، نمایش فیلم کوتاه را در بسترهای به روزتری گسترش دهیم یا همانند تجربه اخیر اکران فیلم کوتاه در گروه هنر و تجربه که با استقبال خوب مخاطبان هم روبرو شده است، بتوانیم به دیده شدن آثار سینمایی کوتاه کمک بیشتری کنیم .
با راهاندازی دوباره پاتوق فیلم کوتاه در سالن نمایش کانون پرورش فکری هم سعی میکنیم دوشنبه هر هفته فیلمهای کوتاه مطرح ایران و جهان را برای علاقهمندان اکران کنیم .
انجمن سینمای جوان چه کارهایی برای معرفی بیشتر فیلمها به جشنوارههای جهانی انجام می دهد ؟
حقیقت این است که بچههای فیلم کوتاه خیلی مستقل و خوب عمل میکنند و بدون حمایت و دخالت ما خودشان فیلمهایشان را در جشنوارههای مختلف جهانی شرکت میدهند ولی انجمن، فیلمهایی را که خودش تولید کرده به جشنوارههای مختلف ارسال میکند؛ هر چند تعداد فیلمهای تولیدی و جشنوارههایی که در سراسر جهان برگزار میشود، زیاد هستند اما ما به سهم خودمان ، فیلمها را در جشنوارههای مختلف شرکت میدهیم . نکته مهم این است که سینمای کوتاه ما در سال قبل ۹۰۰ حضور بینالمللی داشته و نزدیک به ۲۰۰ جایزه بینالمللی دریافت کرده است. در این مسیر ، انجمن سینمای جوان هم به نوبه خود فعال است.
آیا فیلمی که تماماً توسط خود انجمن به تولید رسیده است، توسط خود فیلمساز به شکل مستقل میتواند در جشنوارههای خارجی شرکت کند ؟
بله، این امکان وجود دارد که فیلمساز ضمن مکاتبه با ما، تمایلش به حضور در یک جشنواره را به اطلاع ما میرساند و از ما اجازه حضور را دریافت میکند. درست است که ما سرمایهگذار فیلم کوتاه هستیم ولی ما فیلم را متعلق به صاحب اثر میدانیم چرا که ما نگاهمان به فیلمساز حمایتی است. ما اینجا احساس مالکیت و ریاست نمیکنیم . اگر ما اینجا هستیم بهخاطر حضور آرتیستها و فیلمسازانی است که در این زمینه فعالیت میکنند.
برنامه امسال انجمن برای برگزاری هر چه بهتر جشنواره فیلم کوتاه تهران چیست؟
ما کمیتههای اجرایی جشنواره امسال را شش ماه قبل از برگزاری جشنواره فعال کردیم و جلسات هفتگی درباره کم و کیف جشنواره در حال برگزاری است. بخش بینالملل ما که کارش را از اسفند ماه آغاز کرده تا الان حدود هزار فیلم خارجی که به دفتر جشنواره رسیده است را دیدهاند.
من یک نظم و نظامی با حضور شما در انجمن و برگزاری جشنوارهها میبینم که قابل ستایش است. به نظر شما سیاستهای اجرایی در مدیریت انجمن سینمای جوان چه تفاوتهایی با سالهای قبل کرده است؟ چه آسیبشناسی از دورههای قبل صورت گرفته که شما سعی کردید آن را پوشش بدهید؟
واقعیت این است که ما بر سنگهای استوار سینمای جوان با نزدیک ۴۰سال عمر ایستادهایم و هر ارزشی امروز در اختیار ما است همه به خاطر زحماتی است که قبلا کشیده شده اما تجربه من در مدیریت باعث شده که برای کارامدی بیشتر، تفویض اختیار بیشتری را به معاونانم میدهم . انجمن چهار معاون دارد که تکتک آنها مستقل فعالیت میکنند و مدیریت من در انجمن به معنای دخالت در کار آنها نیست بلکه نوعی تقسیم کار و هماهنگی است که بتواند به بهترین نتیجه منجر شود.
در حوزه بیرونی هم اعلام کردهایم که ما یک دستگاه خدماتدهنده و سرویسدهنده به فیلمسازان هستیم. ما اینجا ننشستهایم که ریاست کنیم و بگوییم این فیلم مال ما است. ما هزاران فیلم در آرشیو انجمن داریم که چون مالکیتشان را از آن انجمن میدانستهاند، نه در جشنوارهای شرکت داده شدهاند و نه اختیارش به فیلمساز داده شده و همینطور در آرشیو مشغول خاک خوردن است. ما سعی کردهایم این نگاه مالک گونه را از انجمن برداریم .ما امیدواریم بتوانیم روزی جشنواره فیلم کوتاه تهران را بدون حتی یک فیلم تولیدی از انجمن سینمای جوان برگزار کنیم . هدف نهایی و ایده آل ما، حمایت از فیلمسازان مستقل و فراهم آوردن بستری است که علاقهمندان در سراسر کشور بتوانند به راحتی فیلم خوشان را بسازند.
در یک کلام بگویم مدیرعامل انجمن سینمای جوان ایران باید خودش را خدمتگزار فیلم کوتاه کشور بداند نه فقط خدمتگزار انجمن
آموزش های انجمن با توجه به تحولات تکنیکی امروزه و رشد سطح دانش و آگاهی مردم چه تغییراتی کرده؟
آموزشهای انجمن روزآمد شده است. کمیسیونهایی متشکل از بهترین اساتید و فیلمسازان تشکیل شده که شرح درسهای آموزشی ما را بازنگری کردهاند .ما اصولا یک تفاوت اساسی با آموزشگاههای خصوصی سینمایی داریم و آن هم رویکرد ما است به آموزش و تولید فیلم کوتاه. هیچ آموزشگاه خصوصی در کشور رویکرد تولید فیلم کوتاه ندارد .ما دوره آموزش بازیگری و گریم و … نداریم ما اگر تکدرسهایی مانند تدوین و تصویربرداری را به شکلی عملی آموزش میدهیم بابت بازار کاری است که در این زمینه وجود دارد. ما آموزشهای خود را با رویکرد تولید فیلم کوتاه برنامهریزی میکنیم .
ما دفتر تهران را با سرو شکل سابق تعطیل کرده و یک دفتر ویژه تأسیس کردهایم که آموزشهای پایه در آن وجود ندارد و فقط دروس تخصصی و ورکشاپهای پیشرفته در آن برگزار میشود که اگر انشالله به نتیجه برسد، این دورهها را هم در شهرستانها برگزار خواهیم کرد.